Тамақтандырудың сапалық мониторингі - №2 Мыңбұлақ орта мектебі http://2-mynbulak.mektebi.kz/ ru Тамақтандырудың сапалық мониторингі - №2 Мыңбұлақ орта мектебі DataLife Engine Қамқоршылық кеңесінің мүшелері асханадағы оқушыларға дайындалатын ыстық тамақтың сапасын , санитарлық жағдайын тексеріп шықты http://2-mynbulak.mektebi.kz/main/392-amorshyly-keesn-msheler-ashanaday-oushylara-dajyndalatyn-ysty-tamaty-sapasyn-sanitarly-zhadajyn-tekserp-shyty.html http://2-mynbulak.mektebi.kz/main/392-amorshyly-keesn-msheler-ashanaday-oushylara-dajyndalatyn-ysty-tamaty-sapasyn-sanitarly-zhadajyn-tekserp-shyty.html Қамқоршылық кеңесінің төрағасы Асемов Мухамеджан мен қамқоршылық кеңесінің  мүшелері асханадағы оқушыларға дайындалатын ыстық тамақтың сапасын , санитарлық жағдайын тексеріп шықты. Тексеру барысында   мектеп  асханасының  ыстық тамақпен қамтылған   оқушы саны- 50. 1-4 сыныптарда 21 оқушы,5-11 сыныптарда -29 оқушы аралығында Оқушылар екі ауысымда тегін ыстық тамақ ішеді.Жалпы  асхананың санитарлық жағдайы , аспазшылардың сыртқы киім үлгісі, санитарлық талапқа сай.Тамақтың сапасы , тамақтың дайындалуы өз деңгейінде.Ас мәзірі, сыныптардың тамақтану кестесі бар. Тексеру кезінде  ас  мәзірі   оқушыларға  берілетін ас мәзіріне сәйкес әзірленген . Бракераж  журналына  жазу арқылы дайын тағамның  сапасына бақылау жүргізілген .

Шағымдар мен ұсыныс кітабы бар .Мектеп асханасында   оқушылардың  тамақтану кестесіне орай , мектеп әкімшілігінен  және мұғалімдер тарапынан  кезекшілік ұйымдастырылған






]]> Қамқоршылық кеңесінің төрағасы Асемов Мухамеджан мен қамқоршылық кеңесінің  мүшелері асханадағы оқушыларға дайындалатын ыстық тамақтың сапасын , санитарлық жағдайын тексеріп шықты. Тексеру барысында   мектеп  асханасының  ыстық тамақпен қамтылған   оқушы саны- 50. 1-4 сыныптарда 21 оқушы,5-11 сыныптарда -29 оқушы аралығында Оқушылар екі ауысымда тегін ыстық тамақ ішеді.Жалпы  асхананың санитарлық жағдайы , аспазшылардың сыртқы киім үлгісі, санитарлық талапқа сай.Тамақтың сапасы , тамақтың дайындалуы өз деңгейінде.Ас мәзірі, сыныптардың тамақтану кестесі бар. Тексеру кезінде  ас  мәзірі   оқушыларға  берілетін ас мәзіріне сәйкес әзірленген . Бракераж  журналына  жазу арқылы дайын тағамның  сапасына бақылау жүргізілген .

Шағымдар мен ұсыныс кітабы бар .Мектеп асханасында   оқушылардың  тамақтану кестесіне орай , мектеп әкімшілігінен  және мұғалімдер тарапынан  кезекшілік ұйымдастырылған






]]> admin Tue, 22 Nov 2022 11:21:50 +0600 Тамақтану сапасының мониторингі жұмыстарының АНЫҚТАМАСЫ http://2-mynbulak.mektebi.kz/main/407-tamatanu-sapasyny-monitoring-zhmystaryny-anytamasy.html http://2-mynbulak.mektebi.kz/main/407-tamatanu-sapasyny-monitoring-zhmystaryny-anytamasy.html

Қаралатын орны                                                                                              Педагогикалық кеңес

Күні                                                                                                                                  

"8"       112022ж

Хаттама  №2                               



Тамақтану сапасының мониторингі жұмыстарының  

АНЫҚТАМАСЫ

Мақсаты: тамақ өнімдерінің сапасын, тағамдарды дайындау технологиясын, өнімдердің және

дайын тағамдардың сақтау мерзімдерін, мектеп асханасының талапқа сай жұмыс жүргізуін бақылау, қадағалау.

Тексеру жұмысының барысында анықталған жағдаяттар төмендегідей:

Қыркүйек айында асхананың жалпы санитарлық тазалағын, тағамдардың дайындалуын, өнімдердің сақталуын және жарамдылығын, күнделікті ас мәзіріне сай тағамдардың берілуін мектеп медбикесі М.Мелдебекова тексеріп қорытындылай келе, жалпы жұмыстардың талапқа сай жүргізілгендігін анықтады. Күнделікті және апталық ас мәзірі салыстырмалы түрде тексерілді. Ыдыстардың жарамдылығы тексерілді..Әлеуметтік педагог С.Бейсенбаева оқушылардың күнделікті тамақтануын қадағалау, кезекшілердің кесте бойынша жұмыстарын жүйелі атқарылғандығын анықтады. Оқушылардың  тамақтануы бір қалыпты. Оқушылардың сапалы, құнарлы тамақтанып жатқандығы анықталды. Ата-ана комитетінің төрайымы Ш.Уристембекова және  ата-ана   комитетінің мүшесі А.Шыршынбаева ата-аналар мен ұжым қызметкерлеінен түскен шағым-арыздарын қарап шығып, қыркүйек айында ешқандай шағымдардың жоқтығын анықтады.

Қазан айында асхананың жалпы санитарлық тазалағын, тағамдардың дайындалуын, өнімдердің сақталуын және жарамдылығын, күнделікті ас мәзіріне сай тағамдардың берілуін мектеп медбикесі М.Мелдебекова тексеріп қорытындылай келе, жалпы жұмыстардың талапқа сай жүргізілгендігін анықтады. Күнделікті және апталық ас мәзірі салыстырмалы түрде тексерілді. Ыдыстардың жарамдылығы тексерілді.Әлеуметтік педагог С.Бейсенбаева оқушылардың күнделікті тамақтануын қадағалау, кезекшілердің кесте бойынша жұмыстарын жүйелі атқарылғандығын анықтады. Оқушылардың  тамақтануы бір қалыпты. Оқушылардың сапалы, құнарлы тамақтанып жатқандығы анықталды. Ата-ана комитетінің төрайымы Ш.Уристембекова және  ата-ана   комитетінің мүшесі А.Шыршынбаева ата-аналар мен ұжым қызметкерлеінен түскен шағым-арыздарын қарап шығып, қыркүйек айында ешқандай шағымдардың жоқтығын анықтады.

Қыркүйек және қазан айларында  асхананың жалпы санитарлық тазалағы, тағамдардың

дайындалуы, өнімдердің сақталуы және жарамдылығы, күнделікті ас мәзіріне сай тағамдардың берілуі,  жалпы жұмыстардың талапқа сай жүргізілуі тексерілді. Күнделікті және апталық ас мәзірі сәйкестігі және сонымен қатар ыдыстардың жарамдылығы тексерілді.Оқушылардың күнделікті тамақтануы қадағалау жұмыстары жүргізіліп отыр. Кезекшілердің кесте бойынша жұмыстарын жүйелі атқаруда. Оқушылардың  тамақтануы бір қалыпты.Оқушылардың денсаулығына зиянды өнімдер мен тағамдардың сатылмауына тиым салынған.Ата-ана комитетінің төрайымы Ш.Уристембекова және  ата-ана   комитетінің мүшесі А.Шыршынбаева ата-аналардан түскен шағым-арыздарын бойынша тексеру жұмыстарын жүргізді.


Шешімге ұсыныс:


Оқушылардың  сапалы тамақтануын бақылау қадағалау әлеуметтік педагог С.Бейсенбаева мен мектеп медбикесі М.Мелдебекова сонымен қатар  сынып жетекшілеріне жүктелсін.


Асхана жұмыстары   комиссия мүшелерінің  тарапынан тоқсан сайын  бақылансын. 



Әлеуметтік педагог                                                     С.Бейсенбаева


]]>

Қаралатын орны                                                                                              Педагогикалық кеңес

Күні                                                                                                                                  

"8"       112022ж

Хаттама  №2                               



Тамақтану сапасының мониторингі жұмыстарының  

АНЫҚТАМАСЫ

Мақсаты: тамақ өнімдерінің сапасын, тағамдарды дайындау технологиясын, өнімдердің және

дайын тағамдардың сақтау мерзімдерін, мектеп асханасының талапқа сай жұмыс жүргізуін бақылау, қадағалау.

Тексеру жұмысының барысында анықталған жағдаяттар төмендегідей:

Қыркүйек айында асхананың жалпы санитарлық тазалағын, тағамдардың дайындалуын, өнімдердің сақталуын және жарамдылығын, күнделікті ас мәзіріне сай тағамдардың берілуін мектеп медбикесі М.Мелдебекова тексеріп қорытындылай келе, жалпы жұмыстардың талапқа сай жүргізілгендігін анықтады. Күнделікті және апталық ас мәзірі салыстырмалы түрде тексерілді. Ыдыстардың жарамдылығы тексерілді..Әлеуметтік педагог С.Бейсенбаева оқушылардың күнделікті тамақтануын қадағалау, кезекшілердің кесте бойынша жұмыстарын жүйелі атқарылғандығын анықтады. Оқушылардың  тамақтануы бір қалыпты. Оқушылардың сапалы, құнарлы тамақтанып жатқандығы анықталды. Ата-ана комитетінің төрайымы Ш.Уристембекова және  ата-ана   комитетінің мүшесі А.Шыршынбаева ата-аналар мен ұжым қызметкерлеінен түскен шағым-арыздарын қарап шығып, қыркүйек айында ешқандай шағымдардың жоқтығын анықтады.

Қазан айында асхананың жалпы санитарлық тазалағын, тағамдардың дайындалуын, өнімдердің сақталуын және жарамдылығын, күнделікті ас мәзіріне сай тағамдардың берілуін мектеп медбикесі М.Мелдебекова тексеріп қорытындылай келе, жалпы жұмыстардың талапқа сай жүргізілгендігін анықтады. Күнделікті және апталық ас мәзірі салыстырмалы түрде тексерілді. Ыдыстардың жарамдылығы тексерілді.Әлеуметтік педагог С.Бейсенбаева оқушылардың күнделікті тамақтануын қадағалау, кезекшілердің кесте бойынша жұмыстарын жүйелі атқарылғандығын анықтады. Оқушылардың  тамақтануы бір қалыпты. Оқушылардың сапалы, құнарлы тамақтанып жатқандығы анықталды. Ата-ана комитетінің төрайымы Ш.Уристембекова және  ата-ана   комитетінің мүшесі А.Шыршынбаева ата-аналар мен ұжым қызметкерлеінен түскен шағым-арыздарын қарап шығып, қыркүйек айында ешқандай шағымдардың жоқтығын анықтады.

Қыркүйек және қазан айларында  асхананың жалпы санитарлық тазалағы, тағамдардың

дайындалуы, өнімдердің сақталуы және жарамдылығы, күнделікті ас мәзіріне сай тағамдардың берілуі,  жалпы жұмыстардың талапқа сай жүргізілуі тексерілді. Күнделікті және апталық ас мәзірі сәйкестігі және сонымен қатар ыдыстардың жарамдылығы тексерілді.Оқушылардың күнделікті тамақтануы қадағалау жұмыстары жүргізіліп отыр. Кезекшілердің кесте бойынша жұмыстарын жүйелі атқаруда. Оқушылардың  тамақтануы бір қалыпты.Оқушылардың денсаулығына зиянды өнімдер мен тағамдардың сатылмауына тиым салынған.Ата-ана комитетінің төрайымы Ш.Уристембекова және  ата-ана   комитетінің мүшесі А.Шыршынбаева ата-аналардан түскен шағым-арыздарын бойынша тексеру жұмыстарын жүргізді.


Шешімге ұсыныс:


Оқушылардың  сапалы тамақтануын бақылау қадағалау әлеуметтік педагог С.Бейсенбаева мен мектеп медбикесі М.Мелдебекова сонымен қатар  сынып жетекшілеріне жүктелсін.


Асхана жұмыстары   комиссия мүшелерінің  тарапынан тоқсан сайын  бақылансын. 



Әлеуметтік педагог                                                     С.Бейсенбаева


]]> admin Tue, 08 Nov 2022 11:48:50 +0600 Дұрыс тамақтану-үздік білім арқауы http://2-mynbulak.mektebi.kz/pitanie/brokerazhdy-kommissija/41-drys-tamatanu-zdk-blm-arauy.html http://2-mynbulak.mektebi.kz/pitanie/brokerazhdy-kommissija/41-drys-tamatanu-zdk-blm-arauy.html
Әлеуметтік педагог: Жумабекова Д

Оқушылардың дұрыс тамақтану принциптері
Оқушының тамағы балансирленген болуы керек.Оқушының мәзірінде мынадай өнімдер болуы қажет:ақуыздар,май және көмірсулар,ауыстырылмайтын аминоқышқылдар,дәрумендер,минералдар мен микроэлементтер.Бұл компоненттер ағзада жеке синтезделінбейді,дегенмен баланың өсіп дамуына өте қажет.Олардың ақуыз,май көмірсу бір-бірінің қатынасы 1:1:4.болу керек.
Оқушының рационындағы Калория мөлшері мынадай болу керек:
-7-10жас-2400ккал
-14-17жас-2600-3000ккал
-Егер бала спортпен шұғылданатын болса,онда,300-500ккал жоғары.

Жеміс-жидек,көкөніс,өсімдік шырыны,міне осының бәрі дәруменге бай.Тамақтанған кезде алдымен осылардан бастаған дұрыс.
Қай дәрумен қандай тамақта көп болады?Енді осы сұраққа жауап берейік.
А дәрумені сарғыш не қызыл түсті тағамдарда кездеседі.Олар-сәбіз,қауын,қызанақ,балық майы,сиыр бауыры,жұмыртқа,сары май,ірімшік,қаймақ т.б.Құрамында А дәрумені бар тағамдарды күн түспейтін қараңғы жерде сақтайды.Оларды ыстық сумен жумайды.
А дәрумені көздің көру процесіне қатысады.Бұл дәруменнің өсіп-өну және зат алмасу үшін маңызы өте зор.Соңғы деректерге қарағанда ағзаға бір тәулікте бұл дәруменнен1,5 мг керек екен.
В1 дәрумені ашытқы,бауыр,сәбіз,сүт,саңырауқұлақ құрамында көп кездеседі.Күнделікті тағамда бұл дәрумен жеткіліксіз болса,көбінесе жүйке жұйесі зақымданады,сондықтан тәулігіне 2-3 мг В1 дәрумені қажет.
В2 дәрумені ашытқы,бауыр,жұмыртқа,сүт,ірімшік,қара нан,ет,балық,көкөністерде кездеседі.Бұл дәрумен әр жасушаның өсіп-жетілуіне әсер етеді.Ол жетіспесе адам жүдеп,шаршап,ерні,өкшесі жарылып,көздің көруі нашарлап,жарыққа қарай алмай көзі жасаурайды.Терінің сыртқы қабаты түлегіш келеді.Салқын кезде және ыстықта адам ағзасына оның қажеттілігі одан сайын арта түседі.Оның күнделікті мөлшерінің 2,5-3мг болғаны абзал.
Дәрумендердің В тобына бұл аталғандардан басқа В6,В12 түрлері де жатады.Олардың да өзіндік әсерлері бар.
В6 жетіспесе,қан азайып,тамаққа тәбеті шаппай,ашуланшақ,ұйқышыл,кейде бет,мойын терісі қабынып,кейде қояншық ауруына тап болады.Бұл дәрумен жануарлар мен өсімдіктерде өте көп.Әсіресе,ашытқы,бидай,бауыр,ет,бүйрек,жұмыртқа,күріш жармасына кездеседі.Ересек адам оны күніне 1,5-2 мл шамасында керек етеді.
В12 дәруменінің физикалық рөлі өте зор.Оның зат алмауысына,жүйке жүйесіне,қанның құрамына үлкен әсері бар.Бұл дәрумен екіқабат әйелдерге және жемсау (зоб) ауруына шалдыққан адамдарға өте пайдалы.Көбінде піскен ет,бауыр,бүйрек,жұмыртқа,сүттің құрамында көп болады.


С дәрумені итмұрын,қарақат,пияз,қызанақ,картоп,капуста,алма,апельсин,бүлдірген,қарбыз,сәбіз,қияр,жүзім,алмұрт,асқабақ құрамында болады.Тағамда С дәрумені жеткіліксіз болса,адам қырқұлақ ауруына шалдығады.Қырқұлақ дегеніміз тіс түбінің,қызыл иектің зақымдалуы.Сол сияқты қырқұлаққа шалдыққанда жүйке жүйесі нашарлайды.
С дәрумені суда жылдам ериді.Сондықтан тамақ құнының жоғалмай,дәруменнің азаймауы үшін дастарханға қояр алдында әзірлеу керек.
С дәрумені итмұрында аса көп.Соған орай күзде көп жинап алып қысқа сақтауға болады.Суға езіп,тұнбасын ішеді.Негізінде адамға тәулігіне 50-100мг мөлшерінде С дәрумені қажет.
Д дәрумені де өте денсаулыққа пайдасы көп.Ол жұмыртқа,сары май,қаймақ,сүт,саңырауқұлақ,балық майы құрамына енеді.
Д дәрумені кальций мен фосфордың алмасуын реттеуге қажет.Оның ерекше қасиеті сыртқы ортада өзгере қоймайды.Сондықтан тағамды қандай түрмен даярласа да,ол дәруменді байыптандырмайды.
Осы аталған дәрумендермен қоса Е,К,РР,Р деген дәрумендер де ағзаға үлкен әсер етеді.

Е дәрумені жыныс бездерінің қызметін жақсартады.Күнделікті пайдаланған тағамдардың ішінде өсімдік майында көп болады.
К дәрумені күнделікті пайдаланатын барлық тағамдарда кездеседі.Олар тіпті ішектегі кейбір бактериялардың әсерімен жаңадан пайда болып отырады.Сондықтан бұл дәруменнің жетіспеуі бойға тараған кейбір аурудың салдарынан деп түсіну керек. К дәруменінің қанды ұйытудағы маңызы зор.Ғалымдардың ұйғаруынша ,тәулігіне адамға 0,2-0,3 мг К дәрумені қажет.
РР дәруменінің ағзада жетіспеуі пеллагра деген дертке ұшыратады.Оның негізгі белгілері іш өту,тері қабынуы,т.б.
РР зат алмасуға қажетті ферменттердің құрамына кіреді.Адам ағзасының бұл дәруменге деген қажеттілігі күніне 15-30 мг.Ол бауырда,ашытқыда,қозықұйрықта көп кездеседі.Бұл дәрумен қарын сөлін өндіруге,ұйқы безінің жұмысына,бауыр қызметіне,қызыл қан түйіршіктерінің түзілуіне,сүт қышқылының алмасуына тікелей әсер етеді.
Р дәрумені аскорбин қышқылына ұқсас.Сондықтан ол С дәрумені бар тағамдардың құрамында жиі кездеседі.Оның физиологиялық қасиеті-ұсақ қан тамырларының нәзіктігін және өткізгіштігін азайту.Р дәрумені шайдың құрамында көп.Сондықтан қазақ келіншектерінің арасында бұл дәруменнің жетіспеуі өте сирек кездеседі.Оларда қан тамыры ауруы да жиі болмайды.Өйткені ол ұсақ қан тамырларын бекітіп,серпімділігін арттырады.Шайдың маңызын осыдан көруге болады.


]]>
Әлеуметтік педагог: Жумабекова Д

Оқушылардың дұрыс тамақтану принциптері
Оқушының тамағы балансирленген болуы керек.Оқушының мәзірінде мынадай өнімдер болуы қажет:ақуыздар,май және көмірсулар,ауыстырылмайтын аминоқышқылдар,дәрумендер,минералдар мен микроэлементтер.Бұл компоненттер ағзада жеке синтезделінбейді,дегенмен баланың өсіп дамуына өте қажет.Олардың ақуыз,май көмірсу бір-бірінің қатынасы 1:1:4.болу керек.
Оқушының рационындағы Калория мөлшері мынадай болу керек:
-7-10жас-2400ккал
-14-17жас-2600-3000ккал
-Егер бала спортпен шұғылданатын болса,онда,300-500ккал жоғары.

Жеміс-жидек,көкөніс,өсімдік шырыны,міне осының бәрі дәруменге бай.Тамақтанған кезде алдымен осылардан бастаған дұрыс.
Қай дәрумен қандай тамақта көп болады?Енді осы сұраққа жауап берейік.
А дәрумені сарғыш не қызыл түсті тағамдарда кездеседі.Олар-сәбіз,қауын,қызанақ,балық майы,сиыр бауыры,жұмыртқа,сары май,ірімшік,қаймақ т.б.Құрамында А дәрумені бар тағамдарды күн түспейтін қараңғы жерде сақтайды.Оларды ыстық сумен жумайды.
А дәрумені көздің көру процесіне қатысады.Бұл дәруменнің өсіп-өну және зат алмасу үшін маңызы өте зор.Соңғы деректерге қарағанда ағзаға бір тәулікте бұл дәруменнен1,5 мг керек екен.
В1 дәрумені ашытқы,бауыр,сәбіз,сүт,саңырауқұлақ құрамында көп кездеседі.Күнделікті тағамда бұл дәрумен жеткіліксіз болса,көбінесе жүйке жұйесі зақымданады,сондықтан тәулігіне 2-3 мг В1 дәрумені қажет.
В2 дәрумені ашытқы,бауыр,жұмыртқа,сүт,ірімшік,қара нан,ет,балық,көкөністерде кездеседі.Бұл дәрумен әр жасушаның өсіп-жетілуіне әсер етеді.Ол жетіспесе адам жүдеп,шаршап,ерні,өкшесі жарылып,көздің көруі нашарлап,жарыққа қарай алмай көзі жасаурайды.Терінің сыртқы қабаты түлегіш келеді.Салқын кезде және ыстықта адам ағзасына оның қажеттілігі одан сайын арта түседі.Оның күнделікті мөлшерінің 2,5-3мг болғаны абзал.
Дәрумендердің В тобына бұл аталғандардан басқа В6,В12 түрлері де жатады.Олардың да өзіндік әсерлері бар.
В6 жетіспесе,қан азайып,тамаққа тәбеті шаппай,ашуланшақ,ұйқышыл,кейде бет,мойын терісі қабынып,кейде қояншық ауруына тап болады.Бұл дәрумен жануарлар мен өсімдіктерде өте көп.Әсіресе,ашытқы,бидай,бауыр,ет,бүйрек,жұмыртқа,күріш жармасына кездеседі.Ересек адам оны күніне 1,5-2 мл шамасында керек етеді.
В12 дәруменінің физикалық рөлі өте зор.Оның зат алмауысына,жүйке жүйесіне,қанның құрамына үлкен әсері бар.Бұл дәрумен екіқабат әйелдерге және жемсау (зоб) ауруына шалдыққан адамдарға өте пайдалы.Көбінде піскен ет,бауыр,бүйрек,жұмыртқа,сүттің құрамында көп болады.


С дәрумені итмұрын,қарақат,пияз,қызанақ,картоп,капуста,алма,апельсин,бүлдірген,қарбыз,сәбіз,қияр,жүзім,алмұрт,асқабақ құрамында болады.Тағамда С дәрумені жеткіліксіз болса,адам қырқұлақ ауруына шалдығады.Қырқұлақ дегеніміз тіс түбінің,қызыл иектің зақымдалуы.Сол сияқты қырқұлаққа шалдыққанда жүйке жүйесі нашарлайды.
С дәрумені суда жылдам ериді.Сондықтан тамақ құнының жоғалмай,дәруменнің азаймауы үшін дастарханға қояр алдында әзірлеу керек.
С дәрумені итмұрында аса көп.Соған орай күзде көп жинап алып қысқа сақтауға болады.Суға езіп,тұнбасын ішеді.Негізінде адамға тәулігіне 50-100мг мөлшерінде С дәрумені қажет.
Д дәрумені де өте денсаулыққа пайдасы көп.Ол жұмыртқа,сары май,қаймақ,сүт,саңырауқұлақ,балық майы құрамына енеді.
Д дәрумені кальций мен фосфордың алмасуын реттеуге қажет.Оның ерекше қасиеті сыртқы ортада өзгере қоймайды.Сондықтан тағамды қандай түрмен даярласа да,ол дәруменді байыптандырмайды.
Осы аталған дәрумендермен қоса Е,К,РР,Р деген дәрумендер де ағзаға үлкен әсер етеді.

Е дәрумені жыныс бездерінің қызметін жақсартады.Күнделікті пайдаланған тағамдардың ішінде өсімдік майында көп болады.
К дәрумені күнделікті пайдаланатын барлық тағамдарда кездеседі.Олар тіпті ішектегі кейбір бактериялардың әсерімен жаңадан пайда болып отырады.Сондықтан бұл дәруменнің жетіспеуі бойға тараған кейбір аурудың салдарынан деп түсіну керек. К дәруменінің қанды ұйытудағы маңызы зор.Ғалымдардың ұйғаруынша ,тәулігіне адамға 0,2-0,3 мг К дәрумені қажет.
РР дәруменінің ағзада жетіспеуі пеллагра деген дертке ұшыратады.Оның негізгі белгілері іш өту,тері қабынуы,т.б.
РР зат алмасуға қажетті ферменттердің құрамына кіреді.Адам ағзасының бұл дәруменге деген қажеттілігі күніне 15-30 мг.Ол бауырда,ашытқыда,қозықұйрықта көп кездеседі.Бұл дәрумен қарын сөлін өндіруге,ұйқы безінің жұмысына,бауыр қызметіне,қызыл қан түйіршіктерінің түзілуіне,сүт қышқылының алмасуына тікелей әсер етеді.
Р дәрумені аскорбин қышқылына ұқсас.Сондықтан ол С дәрумені бар тағамдардың құрамында жиі кездеседі.Оның физиологиялық қасиеті-ұсақ қан тамырларының нәзіктігін және өткізгіштігін азайту.Р дәрумені шайдың құрамында көп.Сондықтан қазақ келіншектерінің арасында бұл дәруменнің жетіспеуі өте сирек кездеседі.Оларда қан тамыры ауруы да жиі болмайды.Өйткені ол ұсақ қан тамырларын бекітіп,серпімділігін арттырады.Шайдың маңызын осыдан көруге болады.


]]> admin Fri, 08 Feb 2019 05:42:10 +0600 Ыстық тамақ http://2-mynbulak.mektebi.kz/pitanie/brokerazhdy-kommissija/36-ysty-tama.html http://2-mynbulak.mektebi.kz/pitanie/brokerazhdy-kommissija/36-ysty-tama.html

 

№2 Мыңбұлақ орта мектебінің бас аспазшысы Асықбаева Бақыткүл аз қамтылған,көп балалы отбасынан шыққан 10 оқушыға демеушілік жасап,ыстық тамақпен қамтамасыз етуде.

 

]]>

 

№2 Мыңбұлақ орта мектебінің бас аспазшысы Асықбаева Бақыткүл аз қамтылған,көп балалы отбасынан шыққан 10 оқушыға демеушілік жасап,ыстық тамақпен қамтамасыз етуде.

 

]]> admin Fri, 11 Jan 2019 05:10:48 +0600 Ас мәзірі http://2-mynbulak.mektebi.kz/pitanie/brokerazhdy-kommissija/39-as-mzr.html http://2-mynbulak.mektebi.kz/pitanie/brokerazhdy-kommissija/39-as-mzr.html

 

]]>

 

]]> admin Thu, 10 Jan 2019 16:11:00 +0600 5 "а" сыныбында "Ыстық тамақ" тақырыбында тәрбие сағаты http://2-mynbulak.mektebi.kz/pitanie/brokerazhdy-kommissija/34-5-a-synybynda-ysty-tama-tayrybynda-trbie-saaty.html http://2-mynbulak.mektebi.kz/pitanie/brokerazhdy-kommissija/34-5-a-synybynda-ysty-tama-tayrybynda-trbie-saaty.html

 

 

 

]]>

 

 

]]> admin Thu, 27 Dec 2018 04:58:03 +0600 Минералдармен дәрумендердің ағзаға пайдасы http://2-mynbulak.mektebi.kz/pitanie/brokerazhdy-kommissija/33-mineraldarmen-drumenderd-azaa-paydasy.html http://2-mynbulak.mektebi.kz/pitanie/brokerazhdy-kommissija/33-mineraldarmen-drumenderd-azaa-paydasy.html               Минералдармен дәрумендердің ағзаға пайдасы


                                                                    

                                                           Әлеуметтік педагог: 

                                                           Жумабекова Д 


         Дәрумендер мен минералдар заттардың адам ағзасы ушін маңызы зор.Көзге көрінбейтін ағза үшін атқаратын жұмысы үлкен.Бірақ осы микронутриенттердің біршама жеткіліксіздігі денсаулықтың бірден төмендеуіне алып келеді.Микронутриент деп аталған витаминдер мен минералдардың тәуліктік дозасы 100 грамнан 10 граммға дейін болады.

        Әрбір грамы ағзаның өмір сүру қабілетін арттырып, алмастырылмайтын роль атқарады.Дәрумендер мен минералдардың жеткіліксіздігі ауруды шақырады,яғни авитаминоз бен аэлементоз туындайды.Мысалы, С дәруменнінің жеткіліксіздігі қырқұлақ,бери-бери, пеллагра ауруының өлім жағдайына алып келсе, ал Д дәруменінің жеткіліксіздігі рахит ауруына әкеледі.

     Қазіргі таңда балалар мен ересектерде микронутриенттердің сәл ғана жетіспеушілігі байқалады яғни гиповитаминоз және туындап отыр.Әр дәрумен мен минералдың ағзада бірнеше атқаратын функциялары бар, сондықтан,солардың біреуі жеткіліксіз болса, міндетті түрде ауруға алып келеді. 

Өмір кілті

Ағзаның өмір сүру кезеңі-клетканың бөлініуі,өсуі,ас қорыту жүйесі,сезім мүшелерінің дамуы-ферменттердің қатысуымен жүзеге асады екен.Бұл ақуызды молекулалар физиологиялық және биохимиялық реакцияларда белсенді жұмыс атқарады. Ферменттер-оталдырушы ретінде қызмет атқарып, яғни жұмыс қабілетін күшейтеді.

Қорғаушылар

Зат алмасу кезінде ағзада бос радикалдар пайда болады.Бұл өте белсенді биомолекулалар,яғни молекулалар қосылыстарының бұзылып бос радикалдардан ағзаны қорғайтын қасиеті болады.Бұл

дәрумендер антиоксиданттар деп аталады.Мысалы антиоксиданттарға Е дәруменні және селен минералын жатқызуға болады.

Бақылау құрылғысы

Кейбір дәрумендер про-гормон болып табылады.Олар ағзада гормондық белсенділік танытады.Мысалы,А және Д дәрумендері про-гормондар олар гендік құрылымды басқарады.Ғалымдардың зерттеулерінше Д дәрумені 2000-ға жуық генді бақылайды екен,ал ағзада 30000-ға жуық ген болады.Өзіміз білетіндей әрбір тірі ағза өзіндік генімен анықталады.Созылмалы гиповитаминоз көптеген қауіпті ауруларға алып келеді.

        Жұмыртқа пайдалы,себебі олардың құрамында негізгі дәрумендер мен минералдарды және антиоксиданттары қосқанда ағзаға қажетті көптеген дәрумендер бар.Жұмыртқа адамдардың ақуызды,А,В6,В12 дәрумендерін, темір,фосфор және қалайыны тұтуынуының 12 пайыздық тәуліктік нормасын қамтамасыз етеді.Сонымен қатар,тауық жұмыртқасының сарысында кальций,калий, кобальт,йод және мыс бар.

]]>     Минералдармен дәрумендердің ағзаға пайдасы


                                                                   

                                                       Әлеуметтік педагог:

                                                       Жумабекова Д 


         Дәрумендер мен минералдар заттардың адам ағзасы ушін маңызы зор.Көзге көрінбейтін ағза үшін атқаратын жұмысы үлкен.Бірақ осы микронутриенттердің біршама жеткіліксіздігі денсаулықтың бірден төмендеуіне алып келеді.Микронутриент деп аталған витаминдер мен минералдардың тәуліктік дозасы 100 грамнан 10 граммға дейін болады.

        Әрбір грамы ағзаның өмір сүру қабілетін арттырып, алмастырылмайтын роль атқарады.Дәрумендер мен минералдардың жеткіліксіздігі ауруды шақырады,яғни авитаминоз бен аэлементоз туындайды.Мысалы, С дәруменнінің жеткіліксіздігі қырқұлақ,бери-бери, пеллагра ауруының өлім жағдайына алып келсе, ал Д дәруменінің жеткіліксіздігі рахит ауруына әкеледі.

     Қазіргі таңда балалар мен ересектерде микронутриенттердің сәл ғана жетіспеушілігі байқалады яғни гиповитаминоз және туындап отыр.Әр дәрумен мен минералдың ағзада бірнеше атқаратын функциялары бар, сондықтан,солардың біреуі жеткіліксіз болса, міндетті түрде ауруға алып келеді.

Өмір кілті

Ағзаның өмір сүру кезеңі-клетканың бөлініуі,өсуі,ас қорыту жүйесі,сезім мүшелерінің дамуы-ферменттердің қатысуымен жүзеге асады екен.Бұл ақуызды молекулалар физиологиялық және биохимиялық реакцияларда белсенді жұмыс атқарады. Ферменттер-оталдырушы ретінде қызмет атқарып, яғни жұмыс қабілетін күшейтеді.

Қорғаушылар

Зат алмасу кезінде ағзада бос радикалдар пайда болады.Бұл өте белсенді биомолекулалар,яғни молекулалар қосылыстарының бұзылып бос радикалдардан ағзаны қорғайтын қасиеті болады.Бұл

дәрумендер антиоксиданттар деп аталады.Мысалы антиоксиданттарға Е дәруменні және селен минералын жатқызуға болады.

Бақылау құрылғысы

Кейбір дәрумендер про-гормон болып табылады.Олар ағзада гормондық белсенділік танытады.Мысалы,А және Д дәрумендері про-гормондар олар гендік құрылымды басқарады.Ғалымдардың зерттеулерінше Д дәрумені 2000-ға жуық генді бақылайды екен,ал ағзада 30000-ға жуық ген болады.Өзіміз білетіндей әрбір тірі ағза өзіндік генімен анықталады.Созылмалы гиповитаминоз көптеген қауіпті ауруларға алып келеді.

        Жұмыртқа пайдалы,себебі олардың құрамында негізгі дәрумендер мен минералдарды және антиоксиданттары қосқанда ағзаға қажетті көптеген дәрумендер бар.Жұмыртқа адамдардың ақуызды,А,В6,В12 дәрумендерін, темір,фосфор және қалайыны тұтуынуының 12 пайыздық тәуліктік нормасын қамтамасыз етеді.Сонымен қатар,тауық жұмыртқасының сарысында кальций,калий, кобальт,йод және мыс бар.

]]> admin Wed, 05 Dec 2018 00:00:00 +0600